ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 3 ਅਗਸਤ 2024 : ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਰੋਹਿਣੀ ‘ਚ ਦਿੱਲੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸ਼ੈਲਟਰ ਹੋਮ ‘ਆਸ਼ਾ ਕਿਰਨ’ ‘ਚ ਰਹਿ ਰਹੇ 13 ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗੀਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਨੇ ਹਫੜਾ-ਦਫੜੀ ਮਚਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਿੱਲੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪੂਰੇ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਮੈਜਿਸਟ੍ਰੇਟ ਜਾਂਚ ਦੇ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤੇ ਹਨ ਅਤੇ 48 ਘੰਟਿਆਂ ‘ਚ ਰਿਪੋਰਟ ਮੰਗੀ ਹੈ। ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਟਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਮੰਤਰੀ ਆਤਿਸ਼ੀ ਨੇ ਵਧੀਕ ਮੁੱਖ ਸਕੱਤਰ ਨੂੰ ਰੋਹਿਣੀ, ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰੀ ਸ਼ੈਲਟਰ ‘ਆਸ਼ਾ ਕਿਰਨ’ ਵਿੱਚ ਜਨਵਰੀ 2024 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਈਆਂ 14 ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਤੁਰੰਤ ਮੈਜਿਸਟ੍ਰੇਟ ਜਾਂਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਪੂਰੇ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਕੇ 48 ਘੰਟਿਆਂ ਵਿੱਚ ਰਿਪੋਰਟ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਹਦਾਇਤ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਅਣਗਹਿਲੀ ਕਾਰਨ ਇਹ ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਲਈ ਇਹਤਿਆਤੀ ਉਪਾਅ ਕਰਨ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਆਤਿਸ਼ੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਿੱਲੀ ‘ਚ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬੁਰੀ ਖਬਰ ਸੁਣਨਾ ਬਹੁਤ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਇਹ ਸੱਚ ਹੈ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਗਲਤੀਆਂ ਨੂੰ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ। ਇਹ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਗੰਭੀਰ ਮੁੱਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਜਾਂਚ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਇੱਕ ਸਰਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਜਨਵਰੀ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ, ਫਰਵਰੀ ਵਿੱਚ ਦੋ, ਮਾਰਚ ਵਿੱਚ ਇੱਕ, ਅਪ੍ਰੈਲ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਅਤੇ ਮਈ ਵਿੱਚ ਜ਼ੀਰੋ ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜੂਨ ਅਤੇ ਜੁਲਾਈ ਵਿੱਚ ਇਹ ਗਿਣਤੀ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਵਧੀ ਹੈ।” ਅਧਿਕਾਰਤ ਸੂਤਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ‘ਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਦੀ ਉਮਰ 20 ਤੋਂ 30 ਸਾਲ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸੀ ਅਤੇ ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਨ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੀ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ, ਟੀਬੀ ਅਤੇ ਨਿਮੋਨੀਆ ਸਮੇਤ ਕਈ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੱਸੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਰੋਹਿਣੀ ਦੇ ਦਿੱਲੀ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਅੰਬੇਡਕਰ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਦੋ ਲਾਸ਼ਾਂ ਦਾ ਪੋਸਟਮਾਰਟਮ ਹੋਣਾ ਬਾਕੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਅਧਿਕਾਰਤ ਸੂਤਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਜਿਹੇ ਮਾਮਲੇ ਵੀ ਸਨ ਜਿੱਥੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਪੋਸ਼ਣ ਦੇ ਲੱਛਣ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੇ। ਫੌਰੈਂਸਿਕ ਸਾਇੰਸ ਲੈਬਾਰਟਰੀ (ਐਫਐਸਐਲ) ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦੀ ਵੀ ਉਡੀਕ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਭੋਜਨ ਦੇ ਜ਼ਹਿਰ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਖਾਰਜ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਰੋਹਿਣੀ ਦੇ ਐਸਡੀਐਮ ਮਨੀਸ਼ ਵਰਮਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘ਅਸੀਂ ਇਹ ਖ਼ਬਰ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਜਾਂਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਬਿਲਕੁਲ ਸਹੀ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਅਤੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਮੌਤ ਦਰ ਵਧੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਇਸ ਦੀ ਦੇਖ-ਰੇਖ ਕਰ ਰਹੇ ਡਿਪਟੀ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੀ ਮੰਨਿਆ ਕਿ ਗਿਣਤੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਪੋਸਟਮਾਰਟਮ ਰਿਪੋਰਟ ਆਉਣੀ ਬਾਕੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਸਹੀ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਦੱਸ ਸਕੇ। ਉਹ ਰਿਪੋਰਟ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੱਸਣਗੇ। ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ, ਪਾਣੀ ਦਾ ਫਿਲਟਰ ਬਦਲਣ ਅਤੇ ਪਰੋਸਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਭੋਜਨ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਦਾ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ। ਉਸ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਦੀ ਘੋਖ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਰੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਫਿਲਟਰ ਬਦਲ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਹਿਲਾ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਚੇਅਰਪਰਸਨ ਰੇਖਾ ਸ਼ਰਮਾ ਨੇ ਆਸ਼ਾ ਕਿਰਨ ਦੀ ਮੌਤ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ, ‘ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਤੱਥ ਖੋਜ ਟੀਮ ਨੂੰ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਭੇਜ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਟੀਮ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਰੋਗੀਆਂ ਦੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਸਾਰੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕਰੇਗੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ੈਲਟਰਾਂ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਕਿਸ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਸੌਂਪੀ ਗਈ ਹੈ? ਕੀ ਅਜਿਹੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ? ਅਸੀਂ ਦਿੱਲੀ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਰੈਣ ਬਸੇਰਿਆਂ ਦਾ ਵੀ ਆਡਿਟ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਆਸ਼ਾ ਕਿਰਨ ਦੀ ਰਹੱਸਮਈ ਮੌਤ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ‘ਤੇ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਮੰਤਰੀ ਗੋਪਾਲ ਰਾਏ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘ਭਾਜਪਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ ਆ ਰਹੀ ਹੈ ਪਰ ਮਾਂ-ਪੁੱਤ ਦੀ ਮੌਤ ‘ਤੇ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ ਲਈ ਮਯੂਰ ਵਿਹਾਰ ਨਹੀਂ ਗਈ, ਇਹ ਆਸ਼ਾ ਕਿਰਨ ਕੋਲ ਭੱਜੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਜਾਣਦੇ ਹਨ। ਕਿ ਇਹ ਦਿੱਲੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹੈ। ਸਬੰਧਤ ਮੰਤਰੀ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਬਾਰੀਕੀ ਨਾਲ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਬਖਸ਼ਿਆ ਨਹੀਂ ਜਾਵੇਗਾ। ਦਿੱਲੀ ਸਰਕਾਰ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹੈ। ਆਸ਼ਾ ਕਿਰਨ ਸਮਾਜ ਕਲਿਆਣ ਵਿਭਾਗ, ਦਿੱਲੀ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, 350 ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਰਹਿਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵਾਲਾ ਇਹ ਆਸਰਾ ਘਰ 1989 ਵਿੱਚ ਰੋਹਿਣੀ ਸੈਕਟਰ-1 ਵਿਖੇ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਪੂਰੇ ਉੱਤਰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਇਹ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਸਰਕਾਰੀ ਪਨਾਹ ਸੀ।
