- ਹੜ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨ 10,100 ਲੋਕ ਲਾਪਤਾ ਹਨ : ਅਧਿਕਾਰੀ
ਲੀਬੀਆ, 16 ਸਤੰਬਰ : ਲੀਬੀਆ ਵਿੱਚ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਹੜ੍ਹ ਕਾਰਨ ਹੁਣ ਤੱਕ 10,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਪੂਰਬੀ ਲੀਬੀਆ ਦਾ ਡੇਰਨਾ ਸ਼ਹਿਰ ਤਬਾਹੀ ਨਾਲ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਅਜੇ ਵੀ ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਭਾਲ ਦਾ ਕੰਮ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਡੇਰਨਾ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਬਾਹਰ ਦੋ ਬੰਨ੍ਹ ਵੀ ਟੁੱਟ ਗਏ। ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਪਰਿਵਾਰ ਮਿੰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਡੁੱਬ ਗਏ। ਬਚਾਅ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਪੀੜਤਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ 'ਚ ਕਾਫੀ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਮਾਚਾਰ ਏਜੰਸੀ ਏਪੀ ਤੋਂ ਮਿਲੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਲੀਬੀਆ ਵਿਚ ਹੜ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਅਧਿਕਾਰਤ ਗਿਣਤੀ 11,470 ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਲੀਬੀਆ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਹੜ੍ਹ ਵਾਲੇ ਸ਼ਹਿਰ ਡੇਰਨਾ ਨੂੰ ਸੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਤਾਂ ਜੋ ਖੋਜ ਟੀਮਾਂ ਨੂੰ ਲਾਪਤਾ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਭਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਪਾਣੀ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਵਿਸਫੋਟਕ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਲੀਬੀਆ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਡੇਰਨਾ ਵਿੱਚ ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 11,300 ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਪੂਰਬੀ ਲੀਬੀਆ 'ਚ ਹੋਰ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ 170 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਲਾਸ਼ਾਂ ਦੀ ਭਾਲ ਅਜੇ ਵੀ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੜ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨ 10,100 ਲੋਕ ਅਜੇ ਵੀ ਲਾਪਤਾ ਹਨ। ਚਿੱਕੜ ਅਤੇ ਖੰਡਰ ਇਮਾਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਭਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਮੈਡੀਟੇਰੀਅਨ ਤੂਫਾਨ ਡੈਨੀਅਲ (ਲੀਬੀਆ ਫਲੱਡ ਨਿਊਜ਼) ਕਾਰਨ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਦੋ ਡੈਮਾਂ ਦੇ ਢਹਿ ਜਾਣ ਅਤੇ ਭਾਰੀ ਮੀਂਹ ਕਾਰਨ ਆਏ ਭਿਆਨਕ ਹੜ੍ਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਈ ਤਬਾਹੀ ਨੇ ਤੂਫਾਨ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਲੀਬੀਆ ਦੀ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ ਨੂੰ ਵੀ ਹਿਲਾ ਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ। 2014 ਤੋਂ ਤੇਲ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਪੂਰਬ ਅਤੇ ਪੱਛਮ ਦੀਆਂ ਵਿਰੋਧੀ ਸਰਕਾਰਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮਿਲਸ਼ੀਆ ਬਲਾਂ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕੇਂਦਰਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ। ਪੂਰਬੀ ਲੀਬੀਆ ਵਿੱਚ ਐਂਬੂਲੈਂਸ ਅਤੇ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜਨਰਲ ਸਲਾਮ ਅਲ-ਫਰਗਾਨੀ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਦੇਰ ਰਾਤ ਇਹ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਡੇਰਨਾ ਨੂੰ ਖਾਲੀ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਸਿਰਫ਼ ਖੋਜ ਅਤੇ ਬਚਾਅ ਟੀਮਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਹੋਵੇਗੀ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਸਹਾਇਤਾ ਮੁਖੀ ਮਾਰਟਿਨ ਗ੍ਰਿਫਿਥਸ ਨੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਜੇਨੇਵਾ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਲੀਬੀਆ ਨੂੰ ਬਿਮਾਰੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਹੜ੍ਹ ਰਾਹਤ ਉਪਕਰਨਾਂ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਸਹਾਇਤਾ ਦੀ ਸਖ਼ਤ ਲੋੜ ਹੈ। ਹੜ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਹੈਜ਼ਾ ਫੈਲਣ ਦਾ ਖ਼ਦਸ਼ਾ ਹੈ। ਮਾਰਟਿਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਦਫਤਰ ਨੇ 15 ਮੈਂਬਰੀ ਤਾਲਮੇਲ ਟੀਮ ਨੂੰ ਲੀਬੀਆ ਭੇਜਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਡੇਰਨਾ 'ਚ ਹੜ੍ਹ ਕਾਰਨ ਕਈ ਲੋਕ ਅਜੇ ਵੀ ਲਾਪਤਾ ਹਨ। ਲਾਪਤਾ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਨੇ ਸੀਐਨਐਨ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਡਰੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਪੂਰਬੀ ਸ਼ਹਿਰ ਟੋਬਰੁਕ ਦੇ ਇੱਕ ਨਿਵਾਸੀ ਨੇ ਸੀਐਨਐਨ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਡੇਰਨਾ ਵਿੱਚ ਹੜ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਅੱਠ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਇਮਾਦ ਮਿਲਾਦ ਨੇ ਸੀਐਨਐਨ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮੇਰੀ ਪਤਨੀ ਅਰੀਜ਼ ਦੀ ਭੈਣ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਪਤੀ ਦੋਵਾਂ ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ ਪੂਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਵੀ ਮਰ ਗਿਆ ਹੈ। ਕੁੱਲ ਅੱਠ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਆਫ਼ਤ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਸੁਧਾਰ ਲਈ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਹੜ੍ਹ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੀਬੀਆ ਦੇ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਮੈਡੀਟੇਰੀਅਨ ਤੱਟ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਸਭ ਤੋਂ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਸ਼ਹਿਰ ਡੇਰਨਾ ਹੈ, ਜੋ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਦੂਜੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰ ਬੇਨਗਾਜ਼ੀ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 300 ਕਿਲੋਮੀਟਰ (190 ਮੀਲ) ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਡੇਰਨਾ, ਲਗਭਗ 100,000 ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਸ਼ਹਿਰ, ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨੁਕਸਾਨਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਲੀਬੀਆ ਦੀ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਅਤੇ ਐਂਬੂਲੈਂਸ ਸੇਵਾ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਓਸਾਮਾ ਅਲੀ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਸੀਐਨਐਨ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮੁਰਦਾਘਰ ਸਮਰੱਥਾ ਨਾਲ ਭਰੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਬਾਕੀ ਲਾਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਫੁੱਟਪਾਥ 'ਤੇ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੋ ਡੈਮਾਂ ਦੇ ਟੁੱਟਣ ਨਾਲ ਵੀ ਹੜ੍ਹ ਵਧ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਪਾਣੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਡੇਰਨਾ ਸ਼ਹਿਰ ਵੱਲ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਲੀਬੀਆ ਕੁਦਰਤੀ ਆਫ਼ਤਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸਦੀ ਕੋਈ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਸਰਕਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਦੋ ਵਿਰੋਧੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਹਨ ਜੋ 2014 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਰੁਕਾਵਟ ਵਿੱਚ ਹਨ। 2011 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਾਟੋ ਸਮਰਥਿਤ ਵਿਦਰੋਹ ਦੁਆਰਾ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹ ਮੁਅੱਮਰ ਗੱਦਾਫੀ ਨੂੰ ਸੱਤਾ ਤੋਂ ਬੇਦਖਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇਸ਼ ਅਰਾਜਕਤਾ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕੁਦਰਤੀ ਆਫ਼ਤਾਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਲੀਬੀਆ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਵੀ ਨਾਕਾਫ਼ੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਐਲਐਨਏ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਬੁਲਾਰੇ ਮੇਜਰ ਜਨਰਲ ਅਹਿਮਦ ਅਲ-ਮਿਸਮਰੀ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ। ਅਲ-ਮਿਸਮਾਰੀ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਅਲ-ਅਰਬੀਆ ਟੀਵੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਲੀਬੀਆ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਅਧਿਕਾਰੀ "ਇਸ ਪੱਧਰ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਹਨ", ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਤਿੰਨ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮਾਹਰ ਬਚਾਅ ਟੀਮਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਸੀ। ਅੱਜ ਦੇਸ਼ 'ਤੇ ਕਾਬਜ਼ ਹੋਣ ਲਈ ਦੋ ਲੜਾਕੂ ਧਿਰਾਂ ਲਗਾਤਾਰ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਲੜ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਅਬਦੁਲਹਾਮਿਦ ਦਬੀਹ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ-ਸਮਰਥਿਤ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਏਕਤਾ (ਜੀਐਨਯੂ), ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮੀ ਲੀਬੀਆ ਵਿੱਚ ਤ੍ਰਿਪੋਲੀ ਵਿੱਚ ਬੈਠੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਓਸਾਮਾ ਹਮਦ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਖਲੀਫਾ ਹਫ਼ਤਾਰ ਦੁਆਰਾ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਲੀਬੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਆਰਮੀ (ਐਲਐਨਏ) ਪੂਰਬੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਬੈਠੀ ਹੈ। ਸੀਐਨਐਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਹੜ੍ਹ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਡੇਰਨਾ ਅਤੇ ਆਸ ਪਾਸ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਹਫਤਾਰ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਪੂਰਬੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਨਿਯੰਤਰਣ ਵਿੱਚ ਹਨ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੁਆਰਾ ਮਾਨਤਾ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਲਵਾਯੂ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਲੀਬੀਆ ਵਿੱਚ ਤੂਫਾਨ ਆਉਣ ਤੋਂ ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ, ਪਰ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਜਲਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਮਚਾਰੀ ਜੋ ਕਾਫੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਡੇਰਨਾ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਣ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋਏ, ਨੇ ਤਬਾਹੀ ਨੂੰ ਭਿਆਨਕ ਦੱਸਿਆ। ਖੋਜ ਅਤੇ ਬਚਾਅ ਟੀਮਾਂ ਨੇ ਤਬਾਹ ਹੋਏ ਅਪਾਰਟਮੈਂਟਾਂ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ੀ ਲਈ ਅਤੇ ਕਿਨਾਰੇ ਤੋਂ ਤੈਰਦੀਆਂ ਲਾਸ਼ਾਂ ਬਰਾਮਦ ਕੀਤੀਆਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ਘਰਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ, ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰ 'ਚ ਹਰ ਪਾਸੇ ਲਾਸ਼ਾਂ ਹੀ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। "ਜਿੱਥੇ ਵੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਂਦੇ ਹੋ, ਤੁਸੀਂ ਮਰੇ ਹੋਏ ਆਦਮੀ, ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚੇ ਦੇਖਦੇ ਹੋ," ਬੇਨਗਾਜ਼ੀ ਦੇ ਇੱਕ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਮਚਾਰੀ ਇਮਾਦ ਅਲ-ਫਲਾਹ ਨੇ ਡੇਰੇਨਾ ਤੋਂ ਫ਼ੋਨ ਕਰਕੇ ਕਿਹਾ।
